เกษตรอินทรีย์คือระบบการผลิตที่คำนึงถึงสภาพแวดล้อม รักษาสมดุลของธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ โดยมีการจัดการนิเวศวิทยาที่คล้ายคลึงกับธรรมชาติและหลีกเลี่ยงการใช้สารสังเคราะห์ ผลผลิตที่ได้จึงปลอดภัยจากสารพิษตกค้าง ทำให้ปลอดภัยต่อทั้งผู้ผลิตและผู้บริโภค รวมถึงไม่ทำให้สภาพแวดล้อมเสื่อมโทรม

การเกษตรสมัยใหม่ที่พึ่งพาสารเคมีสังเคราะห์อย่างไม่เข้าใจ ก่อให้เกิดปัญหาทั้งต่อสุขภาพของผู้บริโภคและสิ่งแวดล้อม จากรายงานสำรวจขององค์กรการอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติเมื่อปี 2554 พบว่ามูลค่าการนำเข้ายาฆ่าแมลงของประเทศไทยอยู่ที่สองหมื่นล้านบาท ซึ่งเพิ่มขึ้นจากปี 2553 ถึงกว่าห้าพันล้านบาท(เพิ่มขี้นถึง 25%) นี่ยังไม่นับรวมไปถึงสารเคมีสังเคราะห์อาทิเช่นฮอร์โมนและปุ๋ยเคมี

ในด้านการใช้ปุ๋ยเคมี จากการศึกษาติดตามคุณภาพของดินหลังจากการใช้ปุ๋ยเคมี พบว่าคุณภาพทางกายภาพของดินแย่ลง และก่อให้เกิดความไม่สมดุลของแร่ธาตุในดิน ซึ่งจุดนี้ทำให้สามารถอธิบายได้ถึงความต้องการปุ๋ยในปริมาณที่มากขึ้นในทุกๆปีเช่นเดียวกัน

การนำเข้าที่เพิ่มขึ้นของสารเคมีสังเคราะห์ทำให้เกิดการลงทุนเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ผลกระทบที่เกิดขึ้นไม่เพียงแต่มีผลทางตรงกับผู้บริโภคในด้านความปลอดภัยของอาหาร แต่ยังมีผลกระทบทางอ้อมซึ่งมาจากการทำลายสิ่งแวดล้อมอีกด้วย จากเหตุผลดังกล่าว ทำให้เกิดความพยายามในการหาทางเลือกที่คำนึงถึงทั้งสุขภาพของผู้บริโภคและรักษาสมดุลธรรมชาติ จึงเป็นที่มาของเกษตรอินทรีย์ซึ่งมีจุดมุ่งหมายหลักคือการรักษาสมดุลการผลิตและระบบนิเวศ

แนวทางปฎิบัติของเกษตรอินทรีย์ในการผลิต จะคำนึงถึง

---

1. สุขภาพดิน

การปลูกพืชหมุนเวียน การใช้ปุ๋ยหมักและการปลูกพืชบำรุงดิน เป็นวิธีการในการรักษาสภาพโครงสร้างของดินและชดเชยแร่ธาตุในส่วนที่พืชนำไปใช้ในการเจริญเติบโต อีกทั้งยังส่งเสริมให้เกิดความสมดุลของจุลินทรีย์และสิ่งมีชีวิตที่เป็นประโยชน์

โครงสร้างของดินมีความสำคัญต่อความสามารถในการอุ้มน้ำของดิน โดยข้อมูลทางวิทยาศาสตร์พบว่าปุ๋ยเคมี มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของดินและความเป็นกรดด่างของดิน ส่งผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของดิน และสิ่งมีชีวิตที่เป็นประโยชน์ การใช้ปุ๋ยเคมีเพียงอย่างเดียวจะก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพของดินในระยะยาว

---

2. สุขภาพแหล่งน้ำ

การปนเปื้อนของปุ๋ยเคมี และยาฆ่าแมลงในแหล่งน้ำบนผิวดินและใต้ดินได้สร้างผลกระทบต่อคุณภาพของแหล่งน้ำดี มีบทความทางวิทยาศาสตร์ที่ได้ติดตามผลกระทบของการรั่วไหลของปุ๋ยเคมีสู่แหล่งน้ำ ซึ่งพบว่าแร่ธาตุในปุ๋ยเคมีได้ทำให้เกิดการเพิ่มจำนวนของสาหร่ายในแหล่งน้ำหลายๆแห่ง ส่งผลให้เกิดการใช้ออกซิเจนมากจนออกซิเจนพร่องไปอยู่ในระดับที่ถูกจัดเป็นน้ำเสียและมีผลต่อความเป็นอยู่ของสัตว์น้ำ จุดที่น่าเป็นห่วงโดยเฉพาะ คือการพบปริมาณปุ๋ยเคมีในระดับสูงในบริเวณปากแม่น้ำสู่ทะเล ซึ่งเป็นแหล่งอนุบาลสัตว์น้ำที่สำคัญ ดังนั้นหากปัญหานี้ยังคงไม่ได้รับการแก้ไข ไม่เพียงจะก่อให้เกิดปัญหาการขาดแคลนน้ำดีในอนาคต แต่จะทำให้แหล่งอาหารทางทะเลลดจำนวนลงด้วย

---

3. สุขภาพอากาศ

มีบทความงานวิจัยจำนวนมาก ที่อธิบายว่าทำไมเกษตรอินทรีย์จึงเป็นหนึ่งในวิธีการลดปริมาณคาร์บอนที่ขึ้นไปสู่ชั้นบรรยากาศ แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์จัดเป็นหนึ่งในแก๊สเรือนกระจกที่ก่อให้เกิดสภาวะโลกร้อนที่กำลังเป็นปัญหาใหญ่ของโลกในขณะนี้ บทความเหล่านี้ได้ให้เหตุผลว่าการนำเศษพืชซึ่งมีองค์ประกอบคาร์บอนที่อยู่ภายในโครงสร้างของพืชกลับไปทำปุ๋ย จะทำให้คาร์บอนส่วนใหญ่กลับลงไปสู่ดิน ไม่ได้อยู่ในรูปของแก๊สที่ถูกปลดปล่อยไปสู่ชั้นบรรยากาศ นอกจากนี้ กระบวนการผลิตปุ๋ยเคมีจำเป็นต้องมีการใช้พลังงานจากการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล ซึ่งก็เป็นการเพิ่มปริมาณคาร์บอนไดออกไซด์ในชั้นบรรยากาศเช่นเดียวกัน

เหตุผลที่ผลิตผลเกษตรอินทรีย์มีราคาสูงเนื่องจาก

• กระบวนการจัดการของเกษตรอินทรีย์ต้องใช้แรงงานต่อหน่วยสูงกว่าการเกษตรสมัยใหม่
• การบริหารจัดการมีความซับซ้อนกว่า ทุกปีจะต้องมีการผ่านการตรวจรับรองจากหน่วยงานรับรองการผลิตเกษตรอินทรีย์ ซึ่งจะทำการตรวจเอกสารบันทึกปัจจัยการผลิต และตรวจสอบกระบวนการเพื่อให้เป็นไปตามมาตรฐานข้อบังคับ
• ผลผลิตที่ได้จะน้อยกว่าเมื่อเทียบที่พื้นที่ขนาดเท่ากัน เนื่องจาก
  • ต้องมีระยะเวลาพักบำรุงดิน พักตากดินก่อนการปลูก
  • การปลูกพืชหมุนเวียน ซึ่งในรอบการปลูกแต่ละปี จะต้องมีการปลูกพืชบำรุงดิน โดยปกติจะใช้ระยะเวลาในการปลูกพืชบำรุงดินอยู่ที่ 2-3 เดือน
  • การเจริญเติบโตของพืชเป็นไปตามอายุปกติ เนื่องจากไม่ได้มีการใช้ฮอร์โมนเร่งการเจริญเติบโต

	GMO	ปุ๋ยเคมี	สารเคมี กำจัดศัตรูพืช	ฮอร์โมน สังเคราะห์
ผักอนามัย	ใช้ได้	ใช้ได้ (ควบคุม)	ใช้ได้ (ควบคุม)	ใช้ได้
ผักปลอดภัย จากสารพิษ	ใช้ได้	ใช้ได้ (ควบคุม)	ใช้ได้ (ควบคุม)	ใช้ได้
ผักไร้สารพิษ	ใช้ได้	ห้ามใช้	ห้ามใช้	ใช้ได้
ผักอินทรีย์	ห้ามใช้	ห้ามใช้	ห้ามใช้	ห้ามใช้